Światłem Malowanie. Witraże i mozaiki z Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński

Wystawa pokazuje półwiecze dokonań Zakładu, powstałego w 1902 pod firmą: prof. W. Ekielski i A. Tuch, do 1952, który położył kres prywatnej firmie S.G. Żeleński (1907).

Na wystawie w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej jest prezentowana zaledwie cząstka ocalałych projektów i kartonów oraz witraże, które nie wymagały demontażu z okien i są w formacie odpowiednim do ekspozycji w przestrzeni muzealnej sali. Koniecznym było uzupełnienie ich o i fotografie archiwalne i współczesne fotogramy – inaczej widzowie nie mogliby zobaczyć najbardziej rozpoznawalnych młodopolskich witraży. Wybrano prace tylko około trzydziestu (spośród ponad stu pięćdziesięciu) autorów współpracujących z Zakładem. Świadomie zrezygnowano z prezentacji szeroko znanych prac Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera, czy ostatnio pokazanych Włodzimierza Tetmajera, na rzecz artystów mniej znanych lub znanych z uprawiania innych pól sztuki.

Większość dzieł zgromadzonych na wystawie nigdy nie była wystawiana. Szczególnie wiele jest prac Franciszka Mączyńskiego, który jako projektant był związany z Zakładem od samego początku, a od 1921 był kierownikiem artystycznym (tę funkcję ustanowioną przez Żeleńskiego jako pierwszy pełnił Jan Bukowski) i Stefana W. Matejki w 1907–1914 kierującego działem figuralnym. Dotkliwa jest nieobecność niektórych twórców wynikająca z różnych przyczyn. Nie zrezygnowano z pokazania dzieł źle zachowanych, co jest dyskusyjne ze względów estetycznych, ale mają one zwrócić uwagę na problemy związane z ochroną tego kruchego dziedzictwa. 

Patroni medialni: Radio Warszawa, Tygodnik Idziemy, Tygodnik Gość Niedzielny, Tygodnik Niedziela, Stacja 7, Spotkania z Zabytkami, White MAD, Artinfo.pl

Wystawie towarzyszy wiele wydarzeń, wykładów, lekcji muzealnych itp. – pełna lista znajduje się na stronie muzeum.  Dodatkowo można zwiedzić kapilcę w Domu Arcybiskupów Warszawskich na ul. Miodowej. Jest to wyjątkowa okazja do oglądania pięknych witraży wykonanych dla kaplicy kurialnej w 1953 r. przez Zakład S. G. Żeleński. Spotkania odbywają się w środy o 12:15 w Muzeum na ul. Dziekania 1, następnie wspólne przejście do Domu Arcybiskupów na ul. Miodową. Na wydarzenia obowiązuje bilet na wystawę „Światłem malowanie”. Ważność zachowują bilety zakupione innego dnia. 

źródło grafiki i tekstu: https://maw.art.pl/exhibition/swiatlem-malowanie-witraze-i-mozaiki-z-krakowskiego-zakladu-witrazow-s-g-zelenski-1902-1952/